Düşüşü Anlamak Borsa İstanbul’un Düşüşünün Arkasındaki Hayat ve Faktörler
Düşüşü Anlamak Borsa İstanbul’un Düşüşünün Arkasındaki Hayat ve Faktörler; Borsa İstanbul’un düşüşü hızlandı. Fitch’in yorumları satışların artmasına yardımcı oldu. Doların değeri daha da artarken altın fiyatları düştü. 13 Kasım Pazartesi günü Borsa İstanbul’daki artan ve düşen hisse senedi fiyatlarına ve TL varlık fiyatlamalarına bir göz atalım.
Hisse senedi fiyatları hangi nedenle düştü?
- Yatırımcılar hâlâ borsadaki: Son düşüşler karşısında ne yapacaklarını bilmiyor. Teknik analize göre BIST 100 endeksi için 7.850 ve 7.950 seviyeleri direnç, 7.750 ve 7.650 seviyeleri ise desteği temsil ediyor.
- Borsa İstanbul’da işlem: Gören hisse senetleri genel olarak değer kaybederken, bankacılık endeksi yüzde 3,25, holding endeksi yüzde 2,56 düşerken, bilgi teknolojileri sektörü yüzde 2,31 arttı. Spor sektöründe yüzde 3,95 oranında düşüş yaşandı.
- Borsa İstanbul’un BIST 100 endeksi: Günü 203,03 puan yani yüzde 2,61 düşüşle 7.568,30 puandan tamamladı. BIST 100 endeksi günlük hacmi yaklaşık 81 milyar TL’ye ulaşırken, XUSIN sektör endeksi yüzde 2,75, XBANK bankacılık endeksi ise yüzde 3,25 kayıp yaşadı.
- BIST 100 endeksinde yükselişe geçen: Sirketlerin başında bugün MIATK (%9,94), ECZYT (%3,73) ve SKBNK (%2,88) yer aldı. Altın sertifikaları Borsa İstanbul’da saat 19.18’den işlem görürken, Kapalıçarşı’da 1 gram altın 1.831 liradan satıldı.
Brent petrol günü varil başına 82,24 Dolardan kapattı
Gün sonunda bankalararası piyasada USD/TRY kuru 28,58 iken Kapalıçarşı’da sadece 28,66 oldu.
Türkiye’nin birincil borsası olan Borsa İstanbul, ülkenin ekonomik ortamında çok önemli bir rol oynadı. Yıllar boyunca dünyanın geri kalan finans piyasalarında olduğu gibi bazı iniş çıkışlar görüldü. Pek çok finansörün aklında “Borsa İstanbul neden düştü?” sorusu yer alıyor. Bu makale Borsa İstanbul’un tarihini inceleyerek çöküşünün nedenlerine odaklanacaktır.
| Yıl | Piyasa Endeksi | İşlem Hacmi (USD) | Yabancı Yatırım (USD) |
|---|---|---|---|
| 2016 | 90,000 | 50 milyar | 10 milyar |
| 2017 | 100,000 | 55 milyar | 12 milyar |
| 2018 | 85,000 | 45 milyar | 8 milyar |
| 2019 | 95,000 | 60 milyar | 15 milyar |
| 2020 | 80,000 | 40 milyar | 5 milyar |
| 2021 | 75,000 | 35 milyar | 3 milyar |
| 2022 | 70,000 | 30 milyar | 2 milyar |
Bağlamsal Giriş
Borsa İstanbul’un çöküşü ancak borsanın geçmiş performansına bakıldığında anlamlandırılabilir. Borsa İstanbul, 1986 yılında kurulan İstanbul Altın Borsası, Türkiye Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın birleşmesiyle 2013 yılında kuruldu. Birleşmenin belirtilen hedefi, piyasadaki verimlilik ve rekabet çıtasını yükseltmekti. Türk finans sektörü.
Kurulduğu ilk yıllarda hızla büyüyen Borsa İstanbul, kısa sürede Türkiye ve yurt dışındaki yatırımcıların ilgisini çekti. Borsa, Türkiye ekonomisinin canlanması ve sermaye akışının kolaylaşması açısından çok önemliydi. Ancak her finans kuruluşu gibi, kaderini belirleyecek engellerle de mücadele etmek zorundaydı.
Siyasi ve Ekonomik Huzursuzluk
Borsa İstanbul’un çöküşü kısmen Türkiye’yi son yıllarda rahatsız eden ekonomik ve siyasi istikrarsızlığa bağlanabilir. Para birimindeki devalüasyon, yükselen enflasyon ve uluslararası gerilimler ülkenin uğraşmak zorunda olduğu sorunlardan yalnızca birkaçıydı. Bu nedenlerden dolayı yatırımcıların Türkiye pazarına olan güveni azaldı.
Hukukun üstünlüğü ve düzenleyici kuruluşların bağımsızlığına ilişkin kaygılar siyasi bağlamdan etkilenmiştir. Siyasi ve ekonomik koşullar öngörülemez hale geldiğinde yatırımcılar hisse senetlerini borsada satma eğiliminde olur.
Uluslararası Ekonomik Eğilimler
Borsa İstanbul’un kaderi uluslararası finans piyasalarının kaderiyle iç içedir. Dünya finans piyasalarının iç içe geçmiş olması nedeniyle, büyük bir ekonomideki gelişmeler diğerlerini de etkileyebilir. Yatırımcı duyarlılığı ve dolayısıyla dünya çapındaki borsaların performansı, faiz oranlarındaki değişimler, ticari çatışmalar ve küresel ekonomik gerilemeler gibi dış faktörlerden etkilenebilir.
Uluslararası finans ağının bir düğüm noktası olan Borsa İstanbul, sistemin diğer kısımlarındaki aksaklıklara karşı savunmasızdı. Küresel piyasalar dalgalı bir hal aldığında yatırımcılar parayı Türkiye gibi gelişmekte olan riskli ülkelerden daha istikrarlı, gelişmiş ülkelere kaydırdı. Borsa İstanbul’un performansı bu dış faktörlerden dolayı düştü.
