Baş Dönüyor mu? Denge kaybı mı Yaşıyorsunuz? Dikkat Etmeniz Gereken Vertigo Belirtileri!
Vertigo, çevrenizdeki her şeyin veya kendinizin döndüğünü hissettiğiniz, rahatsız edici bir durumdur. Dönme hissi, baş dönmesi ve denge kaybına neden olan vertigo, günlük yaşam kalitenizi önemli ölçüde etkileyebilir.
Vertigo’nun en belirgin özelliği olan dönme hissinin yanı sıra çeşitli belirtiler de görülebilir. Kişiden kişiye değişen şiddette seyreden bu belirtiler şunları içerebilir:
- Denge kaybı: Vertigo atakları sırasında ayakta durmakta veya yürümekte güçlük çekebilirsiniz. Denge kaybı düşme riskinizi artırdığı için güvenli bir ortamda dinlenmeniz gerekebilir.
- Mide bulantısı ve kusma: Dönme hissi mide bulantısı ve kusmaya neden olabilir. Bu durum özellikle şiddetli vertigo ataklarında sıklıkla görülür.
- Baş dönmesi: Vertigo ile sıklıkla karıştırılan baş dönmesi, daha genel bir ifadedir. Dönme hissi olmadan da baş dönmesi yaşayabilirsiniz. Ancak her iki durumda da denge kaybı görülebilir.
- Göz hareketlerinde bozukluk: Vertigo atakları sırasında gözlerinizde kontrolsüz hareketler (nistagmus) meydana gelebilir. Bu durum genellikle geçicidir.
- Tinnitus (kulak çınlaması): Kulaklarınızda çınlama veya uğultu sesi duyabilirsiniz. Bu belirti, özellikle Meniere hastalığı gibi iç kulak rahatsızlıklarında yaygındır.
- İşitme kaybı: Bazı vertigo vakalarında geçici veya kalıcı işitme kaybı görülebilir.
- Terleme: Vertigo atakları sırasında terleme, baş dönmesi ve mide bulantısına eşlik edebilir.
- Baş ağrısı: Bazı vertigo türlerinde baş ağrısı da görülebilir.
- Görme bozukluğu: Vertigo atakları sırasında bulanık görme veya çift görme gibi geçici görme bozuklukları yaşayabilirsiniz.
- Bayılma hissi: Şiddetli vertigo atakları, bayılma hissine veya kısa süreli bilinç kaybına yol açabilir. Bu durumda mutlaka bir doktora görünmeniz gerekir.
Unutmayın!
Yukarıda belirtilen tüm belirtiler farklı sağlık sorunlarının da habercisi olabilir. Bu nedenle, vertigo şüphesiyle karşılaştığınızda uzman bir doktor tarafından değerlendirilmeniz önemlidir. Doktorunuz, detaylı bir öykü ve muayene sonrasında altta yatan nedene yönelik tedaviye başlayacaktır.
Vertigo Çeşitleri
Vertigo, kaynağına bağlı olarak iki ana başlık altında incelenir:
- Merkezi Vertigo: Beyindeki bir sorundan kaynaklanan vertigo çeşididir. Beyin tümörü, kanama veya damarsal sorunlar merkezi vertigoya neden olabilir.
- Periferik Vertigo: İç kulak veya denge sinirlerindeki bir problemden kaynaklanan vertigo çeşididir. Benign paroksizmal pozisyonel vertigo (BPPV) en sık görülen periferik vertigo türüdür.
Vertigo Neden Olur?
Vertigo, çeşitli faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- İç kulak enfeksiyonları (labyrintit, vestibüler nevrit): Bu enfeksiyonlar, iç kulak denge organını etkileyerek vertigoya neden olabilir.
- Meniere hastalığı: İç kulak sıvısında oluşan basınç dengesizliği nedeniyle ortaya çıkan Meniere hastalığı, vertigo ataklarının yanı sıra işitme kaybı ve kulak çınlaması gibi belirtilere yol açar.
- Migren: Migren atakları sırasında vertigo yaşanabilir.
- Baş travması ve boyun yaralanmaları: Baş ve boyun bölgesindeki yaralanmalar, denge sistemini etkileyerek vertigoya neden olabilir.
- Ani baş hareketleri: Bazı kişiler
Baş Dönüyor mu? Vertigo Nedenleri Nelerdir?
Vertigo, çevrenizdeki her şeyin döndüğünü hissetmenize neden olan, rahatsız edici bir durumdur. Denge kaybına ve baş dönmesine yol açan bu durum, günlük hayatınızı önemli ölçüde etkileyebilir. Vertigo atakları kısa süreli olabileceği gibi uzun süreli de seyredebilir. Kişiden kişiye değişen şiddette seyreden vertigo, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bu yazıda, sık görülen vertigo nedenlerini inceleyeceğiz.
İç Kulak Sorunları
İç kulak, denge ve işitme fonksiyonlarında önemli bir rol oynar. İç kulaktaki yapılar çeşitli faktörlerden etkilenerek vertigo ataklarına yol açabilir. İşte iç kulak kaynaklı başlıca vertigo nedenleri:
- Benign Paroksizmal Pozisyonel Vertigo (BPPV): En sık görülen vertigo türlerinden biri olan BPPV, iç kulaktaki kalsiyum karbonat kristallerinin yer değiştirmesi sonucu ortaya çıkar. Ani baş hareketleri, uzun süre yatar pozisyonda kalmak veya baş travması BPPV krizlerini tetikleyebilir. Kısa süreli ve şiddetli dönme hissi ile karakterizedir.
- Labyrinthitis: İç kulak iltihabı olarak bilinen labyrinthitis, virüslerin neden olduğu bir enfeksiyondur. Dönme hissi, denge kaybı, işitme kaybı, kulak çınlaması ve mide bulantısı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
- Vestibüler Nevrit: Denge siniri iltihabı olarak adlandırılan vestibüler nevrit, genellikle virüs kaynaklı bir enfeksiyondur. Ani başlayan şiddetli dönme hissi, denge kaybı, mide bulantısı ve kusma gibi belirtilere yol açar. Labyrinthitis ile birlikte görülebilir.
- Meniere Hastalığı: İç kulak sıvısında oluşan basınç dengesizliği nedeniyle ortaya çıkan Meniere hastalığı, vertigo ataklarının yanı sıra işitme kaybı ve kulak çınlaması gibi belirtilere de yol açar. Ataklar tekrarlayıcı seyreder ve ataklar arasında uzun süreli iyilik dönemleri görülebilir.
Diğer Nedenler
Vertigo, iç kulak sorunlarının yanı sıra merkezi sinir sistemini etkileyen çeşitli faktörlerden de kaynaklanabilir.
- Migren atakları sırasında baş ağrısının yanı sıra görme bozuklukları, mide bulantısı ve vertigo gibi çeşitli nörolojik belirtiler görülebilir.
- Beyindeki kan akışının azalması veya kanamanın neden olduğu inme durumunda vertigo yaşanabilir. Denge kaybı, uyuşma, felç gibi diğer inme belirtileri de görülebilir.
- Multipl Skleroz (MS): MS hastalığında merkezi sinir sisteminin miyelin kılıfı hasar görür. Bu hasar, vertigo dahil olmak üzere çeşitli nörolojik belirtilere yol açabilir.
- Beyin Hastalıkları: Beyin tümörü, beyin iltihabı gibi çeşitli beyin hastalıkları vertigoya neden olabilir.
- Baş Travması ve Boyun Yaralanmaları: Baş ve boyun bölgesindeki şiddetli darbeler, denge sistemini etkileyerek vertigoya yol açabilir.
- Ani Baş Hareketleri: Bazı kişilerde ani baş hareketleri (hızlı dönmek, yukarı bakmak gibi) kısa süreli vertigo ataklarını tetikleyebilir.
Vertigo Teşhisi ve Tedavisi
Vertigo şüphesiyle karşılaşıyorsanız, altta yatan nedene yönelik doğru tedavi için mutlaka bir uzmana başvurmanız gerekir. Doktorunuz, detaylı bir tıbbi öykü ve fizik muayene sonrasında gerekli tetkikleri isteyecektir.
Tedavi, vertigoya neden olan faktöre göre değişmektedir. BPPV gibi iç kulak kaynaklı vertigo vakalarında genellikle manevralar ile tedavi mümkündür. Meniere hastalığında ise diyet, ilaç tedavisi ve cerrahi müdahale gibi farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir. Migren kaynaklı vertigo ise migren tedavisine yönelik yaklaşımlar ile kontrol altına alınabilir.